1 kwiecień

germ. hugu (huge) zmysł, rozum, talent

Św. Hugon, książę, biskup, mnich (1053-1132) przyszedł na świat w 1053 r. w Chateaurnel d’Isere w rodzinie książęcej. Uczył się w szkole katedralnej w Walencji, gdzie później został kanonikiem. Jego pobożność i zalety umysłu zwróciły uwagę biskupa Die – późniejszego arcybiskupa Lyonu i kardynała – który uczynił go swoim sekretarzem. Nie na długo, ponieważ na synodzie w Awinionie 27- letniemu Hugonowi powierzono biskupstwo Grenoble. Okazał się znakomitym zarządcą: przeprowadził w upadającej diecezji głębokie reformy, nie tylko kościelne, ale i gospodarcze, wznosząc m.in. szpitale i mosty. Zdołał także wyjednać dla Grenoble od księżnej Matyldy status „wolnego miasta”.

Powołał przy miejscowej katedrze kapłańską wspólnotę kanoników regularnych i sam obrał podobny im styl życia. w 1081 r. św. Hugon zrzekł się godności biskupa i wstąpił do benedyktynów w Cluny, ale papież nakłonił go do powrotu. Kontynuował więc reformy, szczególną opieką otaczając zakony. Wspierał rozwój cystersów, pomagał św. Robertowi w dziele reformowania benedyktynów, a św. Brunona skierował do pustelni w masywie La Chartreuse, gdzie wkrótce powstała Wielka Kartuzja. Współpracował także ze św. Bernardem z Clairvaux: ich poparcie udzielone Innocentemu II zażegnało schizmę.

W ostatnich miesiącach życia św. Hugon otrzymał zgodę na wstąpienie do kartuzów w Chartreuse, gdzie w 1132 r. zmarł na rękach pustelników 1 kwietnia. Kanonizowano go już dwa lata po śmierci, a relikwie – złożone w ołtarzu głównym katedry w Grenoble – w 1562 r. zostały zniszczone przez hugenotów.

W IKONOGRAFII św. Hugon przedstawiany jest w stroju biskupim lub w zakonnym habicie. Atrybutem Świętego jest Dzieciątko Jezus w kielichu, łabędź symbol doskonałości, mądrości, umiejętności odróżniania spraw istotnych od nieistotnych, jaka go cechowała.

akkad. mariam napełnia radością; egip. merijam ukochana przez Boga; hebr. Mirjam pani. Ze względu na cześć wobec Matki Bożej używa się imienia Maryja; kobiety, które przyjęty Jej imię, używają formy: Maria.

Imię Marii Egipcjanki było niegdyś głośne na Wschodzie. Pisali o niej św. Cyryl Aleksandryjski (+ 444), św. Zozym (w. VI) i św. Sofroniusz (+ 638). Niestety, opisując jej życie pokutne, nie podali bliższych danych biograficznych.

Kiedy miała zaledwie 12 lat, uciekła z domu rodzinnego i udała się do Aleksandrii, aby tam wieść życie rozpustne. Przez 17 lat uwodziła mężczyzn, nie dla zarobku, ale dla zaspokojenia swojej żądzy. Pewnego dnia udała się wraz z pielgrzymami egipskimi do Jerozolimy. Kiedy statek przywiózł pątników do Ziemi Świętej, Maria i tam kontynuowała swoje grzeszne życie. Przyszła jednak godzina opamiętania. W uroczystość Znalezienia Krzyża Świętego udała się do Jerozolimy, by przypatrzeć się obrzędom kościelnym. Kiedy zamierzała wejść do bazyliki Grobu Pańskiego, została jakąś niewytłumaczalną siłą odepchnięta. Miało się to powtórzyć kilka razy. Przerażona, ujrzała nad wejściem do bazyliki wizerunek Matki Bożej. Wtedy zawołała: „Matko miłosierdzia! Skoro odrzuca mnie Twój Syn, Ty mnie nie odrzucaj! Pozwól mi ujrzeć drzewo, na którym dokonało się także moje zbawienie”.

Usłyszała wtedy wewnętrzny nakaz, by iść na pustynię, nad rzekę Jordan i tam spędzić na pokucie resztę swojego życia. Przyrzekła to uczynić – i odtąd bez żadnej przeszkody mogła wejść do bazyliki, by uczestniczyć w nabożeństwie.

Żywoty Świętej nie podają, ile lat Maria Egipcjanka spędziła na pokucie nad Jordanem. Miał ją przypadkowo odnaleźć kapłan, św. Zozym, który przyniósł jej po odbytej spowiedzi Komunię świętą. Zawołała wówczas słowami starca Symeona: „Teraz, o Władco, pozwól odejść służebnicy Twojej w pokoju według słowa Twego, bo oczy moje ujrzały Twoje zbawienie” (por. Łk 2, 29-30). Kiedy Zozym przyszedł do niej na drugi rok, by pokrzepić ją Ciałem Pańskim, Maria już nie żyła. Legenda głosi, że podobnie jak ciało św. Pawła Pustelnika pochowały w ziemi lwy, tak i Marii miały tę przysługę wyświadczyć.

IKONOGRAFIA upodobała sobie naszą Świętą. Jej wizerunki utrwalili na płótnie artyści tej klasy, co: Tintoretto, Ribera, Hans Memling i inni. Św. Maria Egipcjanka jest patronką nawróconych jawnogrzesznic i rozpustnic.

łac. genetycznie gentilicium Nonius (gens Nonia). Nonius to mężczyzna 'z rodu Nonia’. Prawdopodobnie nazwa rodu wiąże się z liczebnikiem nonus 'dziewiąty z kolei’ lub z Nonami (Nonae), czyli 'dziewiątym dniem przed Idami’.

Noniusz (właśc. Nuno) Alwarez Pereira urodził się 24 czerwca 1360 r. w Cernache do Bomjardim koło Serty (Portugalia) jako potomek znanego rodu rycerskiego. Mając 17 lat, ożenił się z Eleonorą de Alvim.

Już cztery lata wcześniej rozpoczął służbę rycerską. Brał udział w powstrzymaniu inwazji kastylijskiej. Dał się wtedy poznać jako odważny i impulsywny młodzieniec, co zapowiadało szybki rozwój jego kariery. Kiedy w 1383 r. zmarł król Ferdynand I Burgundzki, nie zostawiając po sobie dziedzica, niepodległość Portugalii była bardzo krucha. Noniusz jako jeden z pierwszych poparł starania brata zmarłego króla, Jana, mistrza zakonu Avis, o objęcie tronu. Jan, po swoim zwycięstwie nad Kastylijczykami w kwietniu 1384 r., mianował Noniusza protektorem i naczelnym dowódcą wojsk portugalskich.

Dzięki poparciu Noniusza w kwietniu 1385 r. Jan został uznany przez zgromadzenie królewskie jako król Jan I. Noniusz zadał siłom Jana I Kastylijskiego decydującą klęskę pod Aljubarrota we wrześniu 1385 r. i nieco później, w październiku, pod Valverde. W 1415 r. dowodził wyprawą do Ceuty, która zapoczątkowała portugalską ekspansję na kontynent afrykański.

W 1423 r., po śmierci żony, Noniusz porzucił życie rycerskie i dworskie i wstąpił jako brat do zakonu karmelitów w ufundowanym przez siebie klasztorze w Lizbonie. Przyjął wtedy imię Noniusza od Świętej Maryi. Zasłynął z gorliwej modlitwy, praktyk pokutnych i synowskiego oddania się Maryi. Pełnił też liczne dzieła miłosierdzia, szczególną troską otaczając osierocone dzieci.

Zmarł w opinii świętości w Niedzielę Wielkanocną, 1 kwietnia 1431 r. w swoim klasztorze w Lizbonie. Podczas trzęsienia ziemi w 1755 r. jego grób został zniszczony. 23 stycznia 1918 r. papież Benedykt XV beatyfikował go, stawiając go za wzór wszystkim walczącym w pierwszej wojnie światowej. W roku 1940 papież Pius XII ogłosił dekret, otwierający drogę do kanonizacji Noniusza. Ze względów dyplomatycznych kanonizacja Noniusza odbyła się dopiero 26 kwietnia 2009 r.