Święci | Kandydaci na ołtarze | Sł. Boży Fabian i czterech towarzyszy
Sługa Boży Fabian i czterech towarzyszy
Sługa Boży Fabian Abrantowicz
Sługa Boży Fabian Abrantowicz urodził się 14 września 1884 roku. Po ukończeniu studiów w Seminarium Archidiecezji Mohylewskiej w Petersburgu i Akademii Duchownej w Petersburgu, dnia 9 listopada 1908 roku przyjął święcenia kapłańskie, po czym wypełniał różne zadania pastoralne. W Lowanium (Belgia) uzyskał tytuł doktora filozofii. W roku 1914 rozpoczął działalność duszpasterską w Petersburgu, gdzie mianowano go również profesorem seminarium duchownego. Po upadku Imperium Rosyjskiego i zamknięciu przez bolszewików seminarium duchownego w Petersburgu w maju 1918 roku, został mianowany, przez biskupa ordynariusza Z. Łozińskiego, rektorem seminarium duchownego diecezji mińskiej. Po zajęciu w roku 1920 Mińska przez bolszewików, F. Abrantowicz udał się do Nowogródka, gdzie prowadził różnorodną działalność duszpasterską. W 1922 roku bp Z. Łoziński mianował go wykładowcą nowoutworzonego niższego seminarium w Nowogródku, następnie sędzią trybunału kościelnego, egzaminatorem prosynodalnym, cenzorem książek religijnych, członkiem rady administracyjnej diecezji i rady nadzorczej seminarium. W roku 1923 został prałatem kapituły, po czym komisarzem i wizytatorem klasztorów, a w roku 1924 wikariuszem generalnym części diecezji.
W roku 1926 wstąpił do naszego Zgromadzenia i rozpoczął nowicjat w Drui. Początkowo pracował w Drui, po czym dnia 5 maja 1928 roku papież Pius XI mianował go archimandrytą i ordynariuszem–administratorem apostolskim dla Rosjan katolików obrządku wschodniego w całych Chinach z siedzibą w Harbinie. Od początku napotkał ogromne trudności w organizowaniu powierzonej mu misji. Brakowało niemalże wszystkiego, a kontakt ze Stolicą Apostolską był bardzo ograniczony. Jednak z wiarą podjął zadania, jakie zostały mu powierzone. Już rok później otworzył internat dla rosyjskich chłopców – sierot z nadgranicznych terenów. Z czasem sierociniec ten przekształcił się w Liceum Św. Mikołaja. Ponieważ większość Rosjan była prawosławna, także ich objął opieką duszpasterską. W latach 1930-1932 pełnił także funkcję ordynariusza obrządku łacińskiego.
W kwietniu 1939 roku przybył do Rzymu z wizytą ad limina, następnie uczestniczył w Kapitule Generalnej Zgromadzenia Księży Marianów, a w sierpniu tego samego roku udał się do Polski. Oprócz klasztorów mariańskich, odwiedził także najbliższą rodzinę w Nowogródku. Tam, 1 września 1939 roku, zastał go wybuch II wojny światowej. Przed powrotem do Rzymu, zdecydował udać się do Lwowa i odwiedzić tamtejszych biskupów grekokatolickich: metropolitę A. Szeptyckiego, bpa J. Slipyja i bpa M. Czarneckiego. Tam zachorował i leczył się w szpitalu, po czym zdecydował opuścić tereny zajęte przez Związek Sowiecki i dotrzeć na tereny polskie zajęte przez Niemców. Podczas przekraczania granicy w okolicach Rawy Ruskiej został zatrzymany przez Niemców, którzy następnie przekazali go sowieckiej straży granicznej. Dnia 22 października 1939 roku został aresztowany i przekazany NKWD we Lwowie. Szybko postawiono mu zarzuty przynależności do katolickiego zgromadzenia zakonnego, czynnej walki przeciwko władzy sowieckiej i działalności przeciwko komunizmowi. W styczniu 1941 roku został przewieziony do więzienia Butyrki w Moskwie. Dnia 23 kwietnia 1942 roku specjalna komórka NKWD skazała go na 10 lat łagru w Karagandzie (Kazachstan), ale – z niewiadomych powodów – nigdy więzienia nie opuścił. Tam, 2 stycznia 1946 roku zmarł ex aerumnis carceris, dając przejmujące świadectwo swojej wiary nie tylko wobec innych współwięźniów, ale nawet w stosunku do swoich oprawców, którzy go okrutnie dręczyli, doprowadzając do śmierci.
Sługa Boży Andrzej Cikoto
Sługa Boży Andrzej Cikoto urodził się 5 grudnia 1891 roku. Świecenia kapłańskie przyjął w Petersburgu dnia 13 czerwca 1914 roku. Duszpastersko pracował najpierw jako proboszcz parafii Mołodeczno, a potem w Mińsku objął urząd prokuratora seminarium i wykładowcy teologii fundamentalnej.
Po zamknięciu seminarium mińskiego powrócił do diecezji wileńskiej i wstąpił do Zgromadzenia Księży Marianów. Śluby zakonne złożył 24 września 1920 roku. Następnie krótko przebywał w USA, po czym powrócił do Polski i rozpoczął organizowanie domu zakonnego Księży Marianów w Drui. Tam też prowadził bardzo różnorodną i bogatą działalność: duszpasterską, edukacyjną, charytatywną, kulturalną i społeczną. W roku 1933 na Kapitule Generalnej został wybrany na urząd przełożonego generalnego; sprawował go twórczo i z troską o Zgromadzenie.
Po wyborze nowego przełożonego generalnego w 1939 roku i po uwięzieniu przez NKWD Sługi Bożego Fabiana Abrantowicza, papież Pius XII mianował go administratorem apostolskim katolików wschodniego obrządku w Harbinie; przeszedł wówczas na obrządek wschodni.
Dnia 22 grudnia 1948 roku milicja chińska otoczyła misję w Harbinie i aresztowano wszystkich marianów, w tym Sługę Bożego Andrzeja oraz kilka osób świeckich. Trzy dni później wszyscy zostali przekazani NKWD. Najpierw Sługa Boży był więziony w więzieniu w syberyjskim mieście Czyta. Postawiono mu m.in. zarzut agitacji przeciwko Związkowi Sowieckiemu i szpiegostwo na rzecz Watykanu.
Dnia 28 września 1949 roku otrzymał wyrok NKWD – 25 lat przymusowej pracy w łagrach. Przebywał w kilku łagrach, w końcu został przywieziony do Tajszetu. Podczas pobytu w łagrach starał się codziennie odprawiać Eucharystię, spowiadał, rozdzielał Komunię św., był wzorem dla innych kapłanów i wiernych.
Po załamaniu zdrowia na samym początku cięzkich przesłuchań jego stan stale się pogarszał. Zmarł ex aerumnis carceris w szpitalu więziennym w „Oziernoje”, dnia 13 lutego 1952 roku.
70. rocznica śmierci o. Andrzeja Cikoto MIC
Andrzej Cikoto urodził się 5 grudnia 1891 r. w Tupalszczyźnie koło Oszmiany na Wileńszczyźnie. Studia seminaryjne odbywał w Wilnie, w latach 1909-1913. Następnie zaczął studiować w Akademii Duchownej w Petersburgu, gdzie 13 czerwca 1914 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Ksiądz Cikoto wstąpił do nowicjatu 1 września 1920 r. i odbywał go w Mariampolu na Litwie,
pod kierunkiem ks. Justyna Novickasa. Pierwsze śluby zakonne złożył 24 września 1921 r. Posługiwał m.in. 10 lat w Drui, na terenie dzisiejszej Białorusi. W 1939 r. o. Cikoto objął stanowisko apostolskiego administratora dla katolików obrządku wschodniego w Mandżurii.
Tam, w 1948 r., został aresztowany pod zarzutem zorganizowania grupy terrorystycznej w Liceum św. Mikołaja w Harbinie, agitację przeciwko Związkowi Radzieckiemu i szpiegostwo na rzecz Watykanu. Został osądzony zaocznie przez „trójkę” NKWD w Moskwie i skazany na 25 lat przymusowej pracy w łagrach. Z powodu fizycznego wyniszczenia przez obozowy reżim, tortury i niekończące się naciski psychiczne archimandryta Andrzej Cikoto zmarł 13 lutego 1952 r. W akcie zgonu napisano,że przyczyną śmierci było zatrzymanie akcji serca przy ogólnym zatruciu organizmu, wywołanym gruźliczym zapaleniem opon mózgowych. O. archimandryta Andrzej Cikoto, podobnie jak ks. J. Mandriks, jest kandydatem na ołtarze w rozpoczętym procesie beatyfikacyjnym marianów Fabiana i 4 towarzyszy.
Sługa Boży Eugeniusz Kulesza
Sługa Boży Eugeniusz Kulesza urodził się 8 marca 1891 roku. Do Zgromadzenia Księży Marianów wstąpił 1 stycznia 1915 roku. Święcenia kapłańskie przyjął 2 października 1921. 10 stycznia 1924 uzyskał tytuł doktora teologii na Uniwersytecie Katolickim we Fryburgu w Szwajcarii. Od 1926 posługiwał w Kolegium Bielańskim Księży Marianów w Warszawie: najpierw jako sekretarz, nauczyciel propedeutyki filozofii, religii, wychowawca i spowiednik uczniów, a od 1936 roku jako sprawny dyrektor i utalentowany reprezentant Zgromadzenia wobec szkoły i władz Polski – przeprowadził m.in. reformę organizacyjną i finansową Kolegium. W 1938 roku, po usunięciu przez polskie władze administracyjne marianów Białorusinów z domu zakonnego w Drui, Sługa Boży Eugeniusz został tam wysłany przez przełożonych celem ratowania placówki. Znajdowała się ona wówczas w bardzo trudnej sytuacji. Tam w krótkim czasie dał się poznać jako dobry przełożony, utalentowany dyrektor, człowiek pełen zapału i osobistej świętości. Od czasu okupacji sowieckiej (1939) całkowicie poświęcił się pracy duszpasterskiej: głosił kazania i rekolekcje, spowiadał bez wytchnienia, dodawał otuchy księżom i siostrom zakonnym, pouczał ich jak mają bronić wiary i wiernych wobec prześladowania ze strony bolszewików, przestrzegał przed angażowaniem się w sprawy polityczne. Po wybuchu wojny niemiecko-bolszewickiej (1941), został aresztowany dnia 30 czerwca 1941 i zamordowany przez żołnierzy sowieckich uciekających przed Niemcami. Kilka dni później wierni odnaleźli jego ciało i pochowali je przy kościele w Drui. Od razu i spontanicznie przez wiernych został uznany za męczennika.
Sługa Boży Vladislovas (alias Vladas) Mažonas
Sługa Boży Vladislovas (alias Vladas) Mažonas urodził się 24 czerwca 1881 roku. Święcenia kapłańskie przyjął 29 czerwca 1906 roku. Do Zgromadzenia Marianów wstąpił 4 września 1924 roku, po czym posługiwał m.in. w Mariampolu jako wychowawca młodzieży i redaktor znanego wówczas, katolickiego pisma „Šaltinis”, gdzie m.in. pisał o prześladowaniach Kościoła w Związku Sowieckim. W latach 1932-1934 prowadził duszpasterstwo dla Litwinów w Londynie. W 1934, został posłany do Harbina w Mandżurii do pomocy w prowadzonym przez Zgromadzenie Księży Marianów Rosyjskim Ordynariacie Bizantyjsko-Słowiańskiego Obrządku. Oddany i twórczy w posłudze, był m.in. zastępcą przełożonego misji, wychowawcą i nauczycielem religii we wszystkich szkołach ordynariatu, redaktorem czasopisma „Katoliczeskij Wiestnik”, urzędowym organie Ordynariatu. W 1938 powrócił na Litwę, do Mariampola, gdzie m.in. ponownie został redaktorem pisma „Šaltinis”. Po zajęciu Litwy przez Związek Sowiecki (1940), został aresztowany dnia 14 czerwca 1941 przez NKWD i wywieziony do Krasłagu, przy stacji Rieszoty, łagpunkt 7, w pobliżu jeziora Bajkał, w Krasnojarskim Kraju na Syberii. Tam został poddany bardzo ciężkim przesłuchaniom i torturom, wskutek czego nieodwracalnie utracił zdrowie. Oskarżono go o rewolucyjną działalność i wrogość przeciwko Związkowi Sowieckiemu, wynikającą z pobudek religijnych i osobistych przekonań. Dnia 21 kwietnia 1942 roku został skazany na karę śmierci. Wyroku jednak nie wykonano, ponieważ celem kolejnych przesłuchań zdecydowano wysłać go do Moskwy, gdzie dotarł dopiero w lutym 1944 i od razu skierowano go do więziennego szpitala w Moskwie w Butyrkach. Tam zmarł w styczniu 1945 r. ex aerumnis carceris niezłomny w wierze do końca.
Sługa Boży Janis Mendriks
Sługa Boży Janis Mendriks urodził się 21 stycznia 1907 roku. 26 października 1926 roku wstąpił do Zgromadzenia Księży Marianów. Święcenia kapłańskie przyjął 3 kwietnia 1938. Posługiwał gorliwie w parafii Księży Marianów w Vilani oraz w kilku pobliskich parafiach, a w czasie II wojny światowej w różnych miejscowościach.
Po zajęciu Łotwy przez Niemcy został mianowany proboszczem w Ostrone. Na terenie tej parafii, w czasie jego posługi, partyzanci zabili policjanta, który współpracował z Niemcami. Władze okupacyjne zarządziły uroczysty, katolicki pogrzeb, ale Sługa Boży odmówił, argumentując, iż zabity żył w grzechu publicznie znanym: w konkubinacie bez sakramentu małżeństwa. Kiedy w nocy przed pogrzebem nieznani ludzie zasypali przygotowany wcześniej grób i wykopali inny poza ogrodzeniem cmentarza, władza okupacyjna zrzuciła całą odpowiedzialność na proboszcza. Po wielokrotnych przesłuchaniach i zagrożeniu wywiezieniem do obozu koncentracyjnego, za zgodą przełożonych zakonnych Sługa Boży zbiegł i ukrywał się przez około dwa lata, to jest aż do końca wojny w roku 1944.
Na początku drugiej okupacji sowieckiej rozpoczął posługę jako proboszcz. Dnia 25 października 1950 roku został aresztowany przez służby sowieckie, a 24 marca 1951 roku otrzymał wyrok 10 lat przymusowych robót w łagrze w Workucie mi.in. za „antysowiecką agitację”. Przebywając w łagrze, pełen gorliwości o zbawienie dusz, potajemnie i z oddaniem kontynuował pracę duszpasterską pośród więźniów. Na fali odwilży powstałej po śmierci Stalina (5 marca 1953 r.), więźniowe rozpoczęli strajk celem odzyskania wolności. Władze obozowe wezwały wojsko, które 1 sierpnia 1953 roku otoczyło obóz. Sługa Boży Janis, przekonany, że jako kapłan powinien iść tam, gdzie giną ludzie i przygotowywać ich na spotkanie z Bogiem, poszedł do pierwszego szeregu więźniów.
Umarł zastrzelony wypowiadając formułę rozgrzeszenia: „Misereatur vestri Omnipotens Deus…”.
Jan (Janis) Mendriks urodził się 21 stycznia 1907 r. we wsi Logocki, w parafii Kalupe w pobliżu Agłony, na Łotwie, z rodziców Antoniego i Anny Plocins. Nowicjat w Zgromadzeniu Księży Marianów rozpoczął 8 grudnia 1926 r. pod kierunkiem ks. Benedykta Skrindy w Welonach (Vilani). Pierwsze śluby złożył 9 grudnia 1927 r. Po profesji uczył się w gimnazjum katolickim w Agłonie. 6 stycznia 1933 r. złożył wieczyste śluby zakonne. W tym samym roku rozpoczął studia w ryskim seminarium duchownym. Święcenia kapłańskie otrzymał w katedrze św. Jakuba w Rydze z rąk abpa Antoniego Springowicza w niedzielę 3 kwietnia 1938 r.
Po święceniach był wikariuszem w mariańskiej parafii w Welonach. Przez pewien czas pracował w parafiach Lamini, Kondava i Savile w Kurlandii (Kurzeme). Kiedy w 1942 r. w parafii Ostrone odmówił chrześcijańskiego pogrzebu zabitemu przez partyzantów policjantowi na służbie niemieckiej, ponieważ ten żył w konkubinacie, musiał uciekać z parafii, gdyż hitlerowcy chcieli go zabić. 19 lutego 1948 r. został proboszczem parafii Jauborne i Elerna.
Po niemal trzyletniej działalności, 25 października 1950 r., został aresztowany w Jaunbornie i osadzony w więzieniu w Rydze. Został skazany 24 marca 1951 r. na 10 lat ciężkich robót w łagrze „za organizowanie antyradzieckich nacjonalistycznych band i antyradziecką agitację”. Został deportowany do republiki Komi i pracował w kopalni węgla w Workucie. Przebywając w łagrze, ks. Mednriks pełnił wśród więźniów potajemnie posługę kapłańską.
Po śmierci Stalina 25 lipca 1953 r. zesłańcy rozpoczęli strajk i nie poszli do pracy. Kiedy władze obozowe nie potrafiły nakłonić więźniów do posłuszeństwa, wezwano wojsko, które 1 sierpnia otoczyło obóz. Ksiądz Mendriks uważał, że powinien być razem z więźniami narażonymi na śmierć, aby ich na nią przygotowywać. Poszedł więc i stanął w pierwszym szeregu. Kiedy żołnierze zaczęli strzelać do więźniów, jedną z ofiar był także ks. Jan Mendriks. Generalna Prokuratura Łotewska zrehabilitowała ks. Jana Mendriksa 5 lipca 1991 r. Watykańska Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych pismem z dnia 9 lutego 2021 r. otworzyła proces marianów: sługi Bożego Fabiana i 4 towarzyszy – jednym z których jest ks. Jan Mendriks MIC.
Święci | Kandydaci na ołtarze | Sł. Boży Fabian i czterech towarzyszy
Najświętsza Maryja Panna z Kalwarii Pacławskiej” width=”196″ height=”300″ />
