GIETRZWAŁD – POLSKA FATIMA

Agnieszka Kania

Nigdy nie słyszano jeszcze, aby tak długo i tak przystępnie
i do tego w sposób tak uroczysty, ukazała się Matka Boża.

(bł. Honorat Koźmiński)

Rok 2017 to dla nas czas szczególny, bowiem w tym roku przeżywamy 140 rocznicę objawień gietrzwałdzkich oraz 50 rocznicę koronacji obrazu Matki Bożej Gietrzwałdzkiej. To wydarzenie zbiegło się ze 100-leciem objawień fatimskich.

Na tle malowniczej panoramy wsi położonej wśród pagórków, pól i łąk, wzrok przyciąga strzelista wieża kościoła Narodzenia NMP i św. Piotra i Pawła. Docieramy na miejsce wczesnym przedpołudniem. Jest pochmurnie, ale nie pada deszcz. Żółto-brązowe liście na drzewach sprawiają jednak jakby wokół jaśniało słońce. Wjeżdżamy na parking pod górę. Parkujemy autobus na samym szczycie, bo wszystkie pozostałe miejsca postojowe są zajęte. To znak, że przybyły liczne grupy pielgrzymów. Schodzimy w dół, w stronę sanktuarium. Przy okazji odczytujemy rejestracje autobusów i samochodów, rozszyfrowując tym samym, skąd przybywają ludzie. Okazuje się, że przyjeżdżają z wielu zakątków Polski, są także rejestracje zagraniczne.

50 lat temu…

W wydarzeniu koronacji Matki Bożej w Gietrzwałdzie przed pół wieku brali udział niemal wszyscy biskupi polscy, na czele z Księdzem Kardynałem Stefanem Wyszyńskim – Prymasem Polski oraz Księdzem Kardynałem Karolem Wojtyłą – metropolitą krakowskim. Była to wielka uroczystość, która zgromadziła, według niektórych źródeł, około sto pięćdziesiąt tysięcy osób. Maryja Niepokalanie Poczęta ukazywała się wiele razy od 27 czerwca do 16 września 1877 r.

Dzieci wysłannikami Maryi

Głównymi wizjonerkami były: trzynastoletnia Justyna Szafryńska i dwunastoletnia Barbara Samulowska. Obie pochodziły z niezamożnych polskich rodzin. Matka Boża przemówiła do nich po polsku, co podkreślił ks. Franciszek Hipler, „w języku takim, jakim mówią w Polsce”. Maryja objawiła się pierwszy raz Justynie, kiedy powracała z matką z egzaminu przed przystąpieniem do I Komunii świętej. Następnego dnia, Jasną Panią w postaci siedzącej na tronie z Dzieciątkiem Jezus pośród Aniołów, w koronie klonowych liści przed kościołem, w czasie odmawiania różańca zobaczyła też Barbara Samulowska. Na zapytanie dziewczynek: Kto Ty Jesteś? – odpowiedziała: „Jestem Najświętsza Panna Maryja Niepokalanie Poczęta!”. Na pytanie: Czego żądasz Matko Boża? – padła odpowiedź: „Życzę sobie, abyście codziennie odmawiali różaniec!”.

To grzech nie mówić po polsku

Czas, w którym Maryja ukazywała się dzieciom w Gietrzwałdzie, należał do niezwykle trudnych – Polska była pod zaborami. Celem zaborców było ciemiężyć Polaków, odciąć ich od narodowej kultury, tradycji, zwyczajów, języka. Z kart historii wiemy, jak tragiczne były dzieje narodu… W takich chwilach ludzie są bliżej Boga. Szukają pociechy w swoich utrapieniach. Matka Boża nie pozostała obojętna. Wielkie zmiany dokonały się w życiu społecznopolitycznym. Objawienia Matki Bożej uznano jako przebudzenie świadomości narodowej miejscowych Warmiaków i odrodzenie się ich poczucia jedności z Polakami z innych dzielnic. „Skoro Przenajświętsza Panienka przemówiła do dzieci warmińskich po polsku, to grzechem jest, jeśli ktokolwiek języka ojczystego jako daru Bożego się wyrzeka!”

Ty jesteś naszą nadzieją

Kult Matki Bożej rozwijał się i promieniał coraz bardziej. Co roku, do Gietrzwałdu 29 czerwca, 15 sierpnia i 8 września przybywały rzesze polskich pielgrzymów ze wszystkich zaborów. 16 września 1877 roku w miejscu, gdzie dzieciom ukazywała się Matka Boża, umieszczona została kapliczka z figurą Najświętszej Marii Panny. Została ona wykonana w Monachium. Przed kapliczką modlą się pątnicy. Wieczorem wygląda jeszcze piękniej, spowita w niebieskim świetle. Obok kapliczki można dostrzec marmurowy kamień z napisem, że to właśnie dokładnie w tym miejscu objawiła się Maryja. Tam stało rozłożyste drzewo – klon. Dziś po nim nie ma śladu – podobnie jak po dębie w Fatimie. Mentalność pielgrzymów jest wszędzie podobna – każdy chciał mieć chociaż ,,drzazgę” z uświęconego drzewa. Obecnie w tym Miejscu pielgrzymi modlą się, wsłuchują się w historię objawień wygłaszaną przez miejscowych księży – Kanoników Regularnych Laterańskich, którzy opiekują się sanktuarium i niosą przesłanie maryjne rzeszom modlących się ludzi.

Źródełko znakiem miłości do ludzi

Z pobłogosławionego przez Matkę Bożą 8 września 1877 roku wieczorem źródełka – pielgrzymi od lat czerpią wodę, którą przynosi ulgę cierpiącym i liczne uzdrowienia. Sam akt błogosławieństwa został uwieczniony figurą Niepokalanej Dziewicy w altance. Wodę przeprowadzono następnie do kamiennej studzienki. Nad źródełkiem znajdują się trzy marmurowe płaskorzeźby, ukazujące Mojżesza, dotykającego laską skałę, z której wytrysnęła woda i Izraelitów, pijących wodę na pustyni. Nasza grupa również podążyła szlakiem do źródełka. Prowadzi on przepiękną aleją wśród drzew. Stąpaliśmy po dywanie usłanym z kolorowych liści, zatrzymując się i modląc przy kapliczkach – symbolizujących kolejne różańcowe tajemnice. Kiedy doszliśmy do źródełka, zobaczyliśmy długą kolejkę ludzi oczekujących w modlitewnym skupieniu na zabranie ze sobą chociaż odrobiny wody pobłogosławionej przez samą Matkę Bożą.

Głosiciele gietrzwałdzkiego orędzia

Największe zasługi w upowszechnianiu przesłania Matki Bożej z Gietrzwałdu, przypisać trzeba księdzu proboszczowi Augustynowi Weichslowi (1830- 1909), który prawie czterdzieści lat był duszpasterzem w Gietrzwałdzie. Wydarzenia gietrzwałdzkie przeżył bardzo głęboko, całą gorliwość kapłańską oddał na usługę pobożnych pątników, starał się wydarzenia pilnie obserwować. Ksiądz Weichsel wywodził się z rodziny niemieckiej, od lat zamieszkałej w Pieniężnie, ale wspierał Polaków w ich przywiązaniu do wiary i języka ojców. W czasie objawień opiekował się wizjonerkami. Skierował je do Domu św. Józefa w Pelplinie. Był kilka razy aresztowany, wytoczono mu procesy sądowe za propagowanie kultu maryjnego. Objawieniom gietrzwałdzkim nadał szczególne znaczenie i związał je z sytuacją narodu polskiego błogosławiony kapucyn o. Honorat Koźmiński z Zakroczymia (1829-1916). W swoich wystąpieniach podkreślał, że wydarzenia z 1877 roku są dowodem błogosławieństwa i łaski, nadanych Polakom.

8 – 10 września 2017

W dni odpustu parafialnego Narodzenia Najświętszej Maryi Panny – odbyły się główne uroczystości z okazji jubileuszu 140 rocznicy objawień Matki Bożej i 50 rocznicy koronacji obrazu Matki Bożej Gietrzwałdzkiej. – Cieszę się, że mamy możliwość nadania temu wydarzeniu charakteru ogólnopolskiego. Znakiem tego, jest przybycie Episkopatu Polski na tę uroczystość, ale także przedstawicieli różnych środowisk jak i tysięcy wiernych z całego kraju – mówił abp Józef Górzyński.