ŚW. JAN CHRYZOSTOM – CO NAM MÓWIĄ OJCOWIE KOŚCIOŁA
Kaznodzieja Kościoła Wschodu
Jako biskup Konstantynopola podjął walkę z rozwiązłymi obyczajami dworu cesarskiego i mieszkańców miasta. Ta gorliwość przysporzyła mu jednak wielu śmiertelnych wrogów.
O. prof. dr hab. Bazyli Degórski,
paulin
prokurator generalny Zakonu
św. Pawła I Pustelnika przy Stolicy
Apostolskiej; profesor patrologii
i teologii dogmatycznej
na Papieskim Uniwersytecie
św. Tomasza z Akwinu w Rzymie
Święty Jan Złotousty (z greckiego: Chryzostom) urodził się w syryjskiej Antiochii. Nie znamy dokładnie daty jego urodzin (być może ok. 347 lub 349 r.), ale na pewno przyszedł na świat jeszcze przed rokiem 381. Jest to data pewna, gdyż właśnie w tym roku św. Jan przyjął święcenia diakonatu.
Lektor i pustelnik
W młodości był uczniem sławnego pogańskiego retora i filozofa Libaniosa (t w 395 r. w Antiochii) oraz Ammiana Marcellina, najwybitniejszego historyka późnej starożytności († ok 397 r. w Rzymie). Święty Jan chciał zrobić karierę polityczną i zostać urzędnikiem cesarskim. Przyjąwszy chrzest, związał się jednak z grupą uczniów Diodora – późniejszego biskupa Tarsu; komentował już wówczas Pismo Święte i praktykował ascetyczny sposób życia.
To, co przekazywał, miało służyć
obronie Kościoła i strzec ludu Bożego
przed błędami dotyczącymi wiary
i moralności.
Święty Melecjusz († w 381 r.), biskup Antiochii, ustanowił go lektorem, stał się on więc osobą duchowną. Święty Jan jednak – powodowany chęcią prowadzenia życia monastycznego – osiadł na pobliskiej pustyni. Nauczył się wtedy na pamięć całego Pisma Świętego! Trudności zdrowotne zmusiły go do opuszczenia pustelni i powrotu do rodzinnej Antiochii.
Synod pod Dębem
Jako kapłan w Antiochii św. Jan aż przez 12 lat swoją świętością i elokwencją przyciągał tłumy. Z tego powodu nadano mu wówczas przydomek „Chryzostom”, to znaczy: Złotousty, gdyż krasomówczy styl, którym się posługiwał, do złudzenia przypominał piękno wymowy samego Demostenesa.
Gdy 17 września 397 r. zmarł biskup Konstantynopola Nektariusz, na jego następcę wybrano właśnie św. Jana Chryzostoma, który w 398 r. przyjął święcenia biskupie.
Jako biskup cesarskiej stolicy św. Jan podjął walkę z rozwiązłymi obyczajami dworu cesarskiego i mieszkańców miasta. Ta gorliwość w wzmaganiach o moralność i czystość obyczajów przysporzyła mu jednak wielu śmiertelnych wrogów. Sama cesarzowa Eudoksja, okoliczni biskupi oraz żyjący po świecku rozpasani mnisi i im podobni zaczęli występować przeciwko św. Janowi, gdyż ten stał się dla nich wyrzutem sumienia i solą w oku.
Biskup Teofil, patriarcha Aleksandrii w Egipcie, powodowany przede wszystkim zazdrością, że to nie on został wybrany na biskupa cesarskiej stolicy w Konstantynopolu, skorzystał ze sposobności i stanął na ich czele. Zwołał wówczas w pobliżu Chalcedonu w 403 r. (Chalcedon to azjatycka część dzisiejszego Stambułu w Turcji) tzw. synod pod Dębem, oskarżając świętego biskupa Konstantynopola o błędne nauczanie. Święty Jan nie stawił się na ten synod. Niestety, ten nieuznany przez Kościół przewrotny synod błędnie orzekł, że św. Jan jest heretykiem i złożył go z biskupiego urzędu. Niemniej jednak wkrótce został przywrócony na swą katedrę.
Pasterz na wygnaniu
Przeciwnicy Chryzostoma się nie poddawali – w wigilię paschalną 404 r. podburzona przez wrogów św. Jana tłuszcza sprofanowała świątynię, w której udzielał on katechumenom sakramentu chrztu św. 9 czerwca 404 r. natomiast cesarz Arkadiusz († 1 maja 408 r.), mąż Eudoksji, zesłał św. Jana na wygnanie.
Po 3-miesięcznej, uciążliwej podróży, przez Azję Mniejszą, na miejsce wygnania, św. Jan dotarł wreszcie do dalekiej i położonej w górach Armenii Kukizy. Nie przestał jednak uważać się za prawowiernego biskupa cesarskiego Konstantynopola. Jego złożenia z urzędu nie uznał także święty papież Innocenty I, który bezskutecznie starał się przywrócić go na stolicę biskupią w Konstantynopolu.
Świętością i elokwencją
przyciągał tłumy.
Z tego powodu nadano mu
przydomek „Chryzostom”,
to znaczy: Złotousty.
Święty Jan Chryzostom z miejsca wygnania nadal kierował swoim Kościołem za pośrednictwem listów i zaufanych osób, które pozostały w cesarskiej stolicy (m.in. diakonisy św. Olimpiady, której Żywot napisał św. Jan). Taka sytuacja trwała przez 3 lata. Aby położyć jej kres, nieprzyjaciele św. Jana postanowili, że trzeba go wysłać na wygnanie jeszcze dalej – do Picundy (w dzisiejszej Abchazji), na wschodnie wybrzeże Morza Czarnego, aby w ten sposób ograniczyć łączność św. Jana z jego stolicą biskupią w Konstantynopolu. Wycieńczony podróżą św. Jan Złotousty nie dotarł jednak na drugie miejsce wygnania. Zmarł w Komanie (w prowincji pontyjskiej) 14 września 407 r.
Złotousty doktor Kościoła
Święty pozostawił po sobie wiele pism (szczególnie ascetyczno-moralnych), kierowanych do różnych osób, homilie na różne święta liturgiczne czy wydarzenia, a także cenne komentarze do Pisma Świętego.
Złotousty Biskup nie był teologiem spekulatywnym, lecz to, co przekazywał, miało służyć obronie prawdziwej wiary oraz strzec ludu Bożego przed błędami dotyczącymi wiary i moralności. Poznanie Chrystusowej prawdy i wcielanie jej w życie muszą zatem kroczyć nierozdzielnie w życiu chrześcijanina.
W 438 r., za cesarza Teodozjusza II, z inicjatywy biskupa cesarskiej stolicy – św. Proklusa ciało św. Jana zostało uroczyście przeniesione do Konstantynopola i tam złożone w bazylice Świętych Apostołów. W czasie czwartej krucjaty, po złupieniu w 1204 r. Konstantynopola, relikwie św. Jana przeniesiono do Bazyliki św. Piotra na Watykanie. W listopadzie 2004 r. natomiast papież Jan Paweł II znaczną ich część podarował prawosławnemu patriarsze Konstantynopola – Bartłomiejowi I.
W1568 r. święty papież Pius V uroczyście ogłosił św. Jana Złotoustego doktorem Kościoła.
ŚW. JAN CHRYZOSTOM – CO NAM MÓWIĄ OJCOWIE KOŚCIOŁA
Św. Jan Chryzostom (Złotousty), biskup, patriarcha Konstantynopola, doktor Kościoła
Św. Jan Chryzostom (Złotousty), biskup, patriarcha Konstantynopola, doktor Kościoła urodził się w Antiochii około 349 roku. Pochodził z możnej rodziny. Ojciec był oficerem cesarskim. Wcześnie umarł. Wszechstronne wykształcenie zapewniła mu matka. U jej boku wiódł życie na pół mnisze. Chrzest przyjął będąc dorosłym. Przez 6 lat przebywał na pustkowiu, prowadząc życie eremity Stan zdrowia wymusił na nim powrót do Antiochii. W 381 roku przyjął diakonat. W 5 łat później został kapłanem. Podjął działalność kaznodziejską. Gromadził tłumy pragnące słuchać jego nauk. Sława jego wymowy rozeszła się po całym chrześcijańskim Wschodzie. W 397 roku zaproszono go do Konstantynopola, gdzie nieoczekiwanie dla niego osadzono na stolicy patriarchy Obejmując biskupstwo podjął surowe życie, wprowadził dyscyplinę w środowisku duchownych. Otaczał troskliwą opieką ubogich i chorych, budował dla nich hospicja i szpitale. Jego postawa spowodowała reakcję oponentów. Podczas kazania o kobietach dopatrzono się aluzji do cesarzowej Eudoksji. W związku z tym zgromadzenie opozycyjnych biskupów, zwane synodem „Pod Dębem”, deponowało Jana i zażądało od cesarza skazania go na wygnanie. W jego obronie stanął lud. Doszło do krwawych zamieszek. Jan, odmawiając uprawnień nielegalnemu synodowi, oddał się w ręce władz cywilnych. Został skazany na wygnanie do Bitynii (403). W obliczu rozruchów, katastrofy w pałacu, a także trzęsienia ziemi – w których upatrywano nadzwyczajnych znaków – sprowadzono Patriarchę do Konstantynopola. Jednak w następnym roku ponownie wydano wyrok (9 czerwca 404), skazując go na wygnanie w okolice Armenii. W trzy lata później zadecydowano przeniesienie go do Pitsundy u stóp Kaukazu. Jan pędzony pod eskortą, pieszo, zmarł w drodze 14 września 407 roku.
Pozostawił po sobie ogromną spuściznę literacką. Obok wspaniałych mów i szerokiej korespondencji zachowały się teologiczne traktaty o naturze boskiej i ludzkiej Jezusa, o Eucharystii – jako identycznej ofierze z ofiarą na Krzyżu, o prymacie papieskim. W dwadzieścia lat później Teodozjusz II i św. Pulcheria (zob.10 września) sprowadzili ciało Patriarchy do Konstantynopola i uroczyście złożyli je w kościele Świętych Apostołów. Jego relikwie znajdują się dzisiaj także na Górze Athos, w Brugii, Clairvaux, Dubrowniku, Kijowie, Maintz, Messynie, Moskwie, Paryżu, Rzymie, Wenecji. Ogłoszony przez Piusa V doktorem Kościoła w 1568 roku. Jest patronem kaznodziejów.
W IKONOGRAFII św. Jan Chryzostom przedstawiany jest jako patriarcha w stroju rytu ortodoksyjnego, czasami jako biskup Kościoła katolickiego. Jego atrybutami są: księga, osioł, pisarskie pióro.
Bł. Franciszek Drzewiecki, prezbiter i męczennik
Bł. Franciszek Drzewiecki urodził się 26 lutego 1908 r. w Zdunach k. Łowicza w bardzo religijnej rodzinie. Po szkole podstawowej podjął naukę w seminarium nauczycielskim w Łowiczu. Jesienią 1922 r. rozpoczął naukę w kolegium księży orionistów w Zduńskiej Woli. Następnie rozpoczął studia filozoficzne, które ukończył w 1931 r. Został wówczas wysłany na studia do Włoch, gdzie studiował teologię w Wenecji i Tortonie. 15 sierpnia 1934 r. złożył profesję wieczystą na ręce ks. Alojzego Orione. Święcenia kapłańskie przyjął 6 czerwca 1936 r.
Po święceniach kapłańskich pozostał we Włoszech. Pracował w Genui w Małym Cottolengo. W grudniu 1937 r. wrócił do Polski. Został prefektem Krucjaty Eucharystycznej, uczył też religii w kolegium. Organizował adoracje, uczył katechizmu, urządzał przedstawienia religijne. W wakacje 1939 r. został wysłany do pracy w Małym Cottolengo i parafii Najświętszego Serca Jezusowego we Włocławku. W tej pracy wykazywał dużo gorliwości i poświęcenia.
Po wybuchu II wojny światowej pozostał we Włocławku i prowadził rekolekcje, organizował nabożeństwa, spowiadał. 7 listopada 1939 r. w mieście Niemcy przeprowadzili masowe aresztowania księży. Ojciec Franciszek, a z nim ks. Henryk Demrych, zostali również aresztowani. W więzieniu znajdowało się już 43 innych księży i kleryków z ks. bp. Michałem Kozalem na czele. 16 stycznia 1940 r. zostali oni przewiezieni do miejsca odosobnienia w Lądzie. Przed wywiezieniem w głąb Niemiec do hitlerowskiego obozu koncentracyjnego Dachau o. Franciszek nie skorzystał z możliwości zwolnienia, wyrażając wolę pracy wśród uwięzionych. 15 grudnia 1940 r. trafił do Dachau. Dostał się do pracy na plantacji ziół. Z powodu silnych odmrożeń kończyn, niedożywienia i ciężkiej pracy fizycznej jego organizm został doprowadzony do stanu głębokiego wycieńczenia. Ten zły stan zdrowia był przyczyną wywiezienia go 10 sierpnia 1942 r. do zamku Hartheim, gdzie został zagazowany 13 września 1942 roku.
Franciszka beatyfikował papież św. Jan Paweł II w Warszawie 13 czerwca 1999 r. w grupie 108 polskich męczenników.
Inni patroni dnia
św. Amata op. († ok. 628)
św. Apolinarego zk. m. w Japonii († 1622)
św. Awita op. († VII w.)
św. Eulogiusza († ok. 607)
śwśw. Juliana, Makrobiusza mm. († IV w.)
bł. Marii od Jezusa Liopez de Rivas zk. († 1640)
św. Mauriliusza bpa († 453)
św. Weneriusza ps. († VII w.)
Najświętsza Maryja Panna z Kalwarii Pacławskiej” width=”196″ height=”300″ />
