8 wrzesień

akkad. mariam napełnia radością; egip. merijam ukochana przez Boga; hebr. Mirjam pani. Ze względu na cześć wobec Matki Bożej używa się imienia Maryja; kobiety, które przyjęty Jej imię, używają formy: Maria.

Narodzenie NMP

Pismo Święte nigdzie nie wspomina o narodzinach Maryi. Tradycja jednak przekazuje, że Jej rodzicami byli św. Anna i św. Joachim. Byli oni pobożnymi Żydami. Mimo sędziwego wieku nie mieli dziecka. W tamtych czasach uważane to było za karę za grzechy przodków. Dlatego Anna i Joachim gorliwie prosili Boga o dziecko. Bóg wysłuchał ich próśb i w nagrodę za pokładaną w Nim bezgraniczną ufność sprawił, że Anna urodziła córkę, Maryję.

Nie znamy miejsca urodzenia Maryi ani też daty Jej przyjścia na ziemię. Według wszelkich dostępnych nam informacji, Maryja przyszła na świat pomiędzy 20. a 16. rokiem przed narodzeniem Pana Jezusa.

Z pism apokryficznych mówiących o Maryi należałoby wymienić przede wszystkim: Protoewangelię Jakuba, Ewangelię Pseudo-Mateusza, Ewangelię Narodzenia Maryi, Ewangelię arabską o młodości Chrystusa, Historię Józefa Cieśli i Księgę o przejściu Maryi. Największy wpływ wywarła na tradycję Kościoła Protoewangelia Jakuba. Pochodzi ona bowiem z roku ok. 150, jest więc bardzo bliska Ewangelii według św. Jana. Stamtąd właśnie dowiadujemy się, że rodzicami Maryi byli św. Joachim i św. Anna, i że Maryja jako kilkuletnie dziecię została przez rodziców ofiarowana w świątyni, gdzie też zamieszkała. Śladem tego opisu jest obchodzone w Kościele w dniu 21 listopada wspomnienie Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny.

W Polsce święto Narodzenia Najświętszej Maryi Panny ma także nazwę Matki Bożej Siewnej. Był bowiem dawny zwyczaj, że dopiero po tym święcie i uprzątnięciu pól zaczynano orkę i siew. Lud chciał najpierw, aby rzucone w ziemię ziarno pobłogosławiła Boża Rodzicielka. Do ziarna siewnego mieszano ziarno wyłuskane z kłosów, które były wraz z kwiatami i ziołami poświęcane w uroczystość Wniebowzięcia Matki Bożej, by uprosić sobie dobry urodzaj. Na Podhalu święto 8 września nazywano Zitosiewną, gdyż tam sieje się wtedy żyto. W święto Matki Bożej Siewnej urządzano także dożynki.

We Włoszech i niektórych krajach łacińskich istnieje kult Maryi-Dziecięcia. We Włoszech istnieją nawet sanktuaria – a więc miejsca, gdzie są czczone jako cudowne figurki i obrazy Maryi-Niemowlęcia w kołysce. Do nich należą między innymi: Madonna Bambina w Forno Canavese, Madonna Bambina w katedrze mediolańskiej – najwspanialszej świątyni wzniesionej pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny; Madonna Bambina w kaplicy domu generalnego Sióstr Miłosierdzia. Matka Boża-Dzieciątko jest główną Patronką tego zgromadzenia. Czwarte sanktuarium Matki Bożej-Dzieciątka jest w Mercatello – znajduje się tam obraz namalowany przez św. Weronikę Giuliani (+ 1727).

Dzisiejsze święto przypomina nam, że Maryja była zwykłym człowiekiem. Choć zachowana od zepsucia grzechu, przez całe życie posiadała wolną wolę, nie była do niczego zdeterminowana. Tak jak każdy z nas miała swoich rodziców, rosła, bawiła się, pomagała w prowadzeniu domu, miała swoich znajomych i krewnych. Dopiero Jej zaufanie, posłuszeństwo i pełna zawierzenia odpowiedź na Boży głos sprawiły, że „będą Ją chwalić wszystkie pokolenia”.

akkad. mariam napełnia radością; egip. merijam ukochana przez Boga; hebr. Mirjam pani. Ze względu na cześć wobec Matki Bożej używa się imienia Maryja; kobiety, które przyjęty Jej imię, używają formy: Maria.

NMP Gietrzwałdzka

Gietrzwałd – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, siedziba gminy Gietrzwałd, przy drodze krajowej nr 16 Olsztyn – Ostróda, 20 km na południowy zachód od Olsztyna. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Akt lokacyjny osadzie wydała 19 maja 1352 roku Warmińska Kapituła Katedralna.

Parafia erygowana w XIV w., od 1945 r. w zarządzie Kanoników Regularnych, pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Kościół wzniesiony w XVI w., rekonstruowany i rozbudowany w XIX w., od 1968 r. posiada godność Bazyliki Mniejszej. Styl eklektyczny, wyposażenie neogotyckie. W ołtarzu głównym obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem z XVI w., w koronach i sukienkach z XVIII w.

Do XIX w. kult Matki Bożej ograniczony był do najbliższej okolicy. W 1877 r. miały tu miejsce objawienia Matki Bożej. Od tego czasu nastąpiło, rozszerzenie się kultu. Sanktuarium odwiedzane jest przez pielgrzymki z całego kraju. Miejscem modlitwy wiernych są: kościół z obrazem Matki Bożej, kapliczka w miejscu objawień z figurą Niepokalanej oraz źródełko z wodą, którą pobłogosławiła Maryja. Obraz koronowany koronami papieskimi 10 września 1967 r. przez kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Według źródeł z XIX w. miał tu być też otoczony czcią obraz św. Józefa. Odpusty: św. app. Piotra i Pawła, Narodzenia, Nawiedzenia, Wniebowzięcia i Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny.

NMP Matka Pięknej Miłości

akkad. mariam napełnia radością; egip. merijam ukochana przez Boga; hebr. Mirjam pani. Ze względu na cześć wobec Matki Bożej używa się imienia Maryja; kobiety, które przyjęty Jej imię, używają formy: Maria.

Pierwsze wzmianki o liturgicznym obchodzie narodzin Maryi pochodzą z VI w. Święto powstało prawdopodobnie w Syrii, gdy po Soborze Efeskim kult maryjny w Kościele przybrał zdecydowanie na sile. Wprowadzenie tego święta przypisuje się papieżowi św. Sergiuszowi I w 688 r. Na Wschodzie uroczystość ta musiała istnieć wcześniej, bo kazania-homilie wygłaszali o niej św. German (+ 732) i św. Jan Damasceński (+ 749). W Rzymie gromadzono się w dniu tego święta w kościele św. Adriana, który był przerobiony z dawnej sali senatu rzymskiego, po czym w uroczystej procesji udawali się wszyscy z zapalonymi świecami do bazyliki Matki Bożej Większej.

Datę 8 września Kościół przyjął ze Wschodu – w tym dniu obchód ten znajdował się w sakramentarzach gelazjańskim i gregoriańskim. Święto rozszerzało się w Kościele dość wolno – wynikało to m.in. z tego, że wszelkie informacje o okolicznościach narodzenia Bożej Rodzicielki pochodziły z apokryfów.

hebr. seraphim płonący, palący

Serafina de Montefeltro (Sforza) urodziła się w Urbino w 1434 r., w możnej rodzinie, spokrewnionej ze starymi rodami włoskimi. Była kuzynką papieża Marcina V. Rodzice osierocili ją w dzieciństwie, wychowywana była przez krewnych. W wieku 14 lat, wbrew jej woli, wydano ją za mąż za starszego od niej o blisko 30 lat Aleksandra Sforzę, który rządził wówczas w Pesaro.

Małżeństwo przyniosło Serafinie same cierpienia – trudny i emocjonalnie niedojrzały mąż kilkakrotnie nastawał na jej życie, podejrzewając o wyimaginowane zdrady. W końcu, po kilku latach małżeństwa, przymusił ją do przebywania w klasztorze klarysek, do którego została przyjęta po otrzymaniu papieskiej dyspensy.

Spotykające ją niepowodzenia i przykrości Serafina przyjmowała z podziwu godną cierpliwością. Wiodła surowe życie, pełniła czyny pokutne i ofiarowała je za nawrócenie męża. Jej modlitwy zostały wysłuchane – Aleksander Sforza zmienił swoje życie, modlitwą i pokutą starał się zadośćuczynić za dawne błędy. W końcu przyszedł do furty klasztornej, błagając Serafinę o przebaczenie.

Serafina przeżyła w klasztorze 21 lat, po śmierci męża (1475) została ksienią. Zmarła w wieku 44 lat, 8 września 1478 r. Beatyfikował ją Benedykt XIV w roku 1754.

łac. pochodzący z rzymskiego rodu Sergia

Sergiusz był z pochodzenia Syryjczykiem, ale urodził się w Palermo. Gdy po śmierci papieża Konona (687) rozgorzał spór pomiędzy dwoma kandydatami, Teodorem i Paschalisem, wybrano w końcu Sergiusza.

Już na samym początku swego pontyfikatu okazał niezłomną postawę: nie ugiął się, kiedy Justynian II żądał podpisania uchwał z Trullo (synodu odbytego pod kopułą pałacu cesarza), które między innymi zawierały sformułowania dotyczące wysokiej rangi Konstantynopola oraz inne zapisy, wrogie wszystkim zwyczajom zachodnim. Cesarz chciał wtedy Sergiusza – jak niegdyś Marcina I – ująć i uprowadzić, ale w obronie papieża stanął lud rzymski oraz ściągnięte z Rawenny milicje. Wysłannik cesarza musiał się ratować ucieczką. Znalazł w końcu schronienie pod łóżkiem papieża, który go ocalił.

Sergiusz utrzymywał dobre stosunki z Anglią (Aldhelm) i Francją, a Wilibrordowi, którego wysiłki popierał, posłał paliusz. Do liturgii zachodniej wprowadził święta maryjne obchodzone na Wschodzie: Zaśnięcie, Hypapante, Narodzenie i Zwiastowanie, a także święto Podwyższenia Krzyża.

Zmarł 8 września 701 r. i w tym dniu jest wspominany, choć Ado umieścił go w swym martyrologium pod dniem następnym.

imię męskie pochodzenia najprawdopodobniej celtyckiego – „harmonia” lub bretońskiego – „harmonia”. Może też wywodzić się od nazwy irańskiego plemienia Alanów.

Bł. Alan de la Roche, prezbiter urodził się w Bretanii (we Francji) w 1428 roku. Jako młodzieniec wstąpił do dominikanów w Dinan (Saint Malo). W roku 1459 przełożeni wysłali go na studia filozoficzne i teologiczne do Paryża. Po święceniach kapłańskich wykładał w kolegiach zakonnych w Douai (1464-1465), w Gand (1468-1470) i w Rostocku (1473).

Odegrał pewną rolę w reformie swojego zakonu. Najwięcej jednak wsławił się rozpowszechnianiem różańca. Jemu to właśnie różaniec zawdzięcza swój wygląd: Alan zaproponował podział na 15 dziesiątek, które razem tworzą 150 pozdrowień anielskich i 15 tajemnic do rozważania. Tak ułożony różaniec zakonnik nazwał Psałterzem Maryi. Był żarliwym propagatorem tej modlitwy. Dla nadania trwałości dziełu założył bractwo Różańca świętego w Douai w roku 1470. Za nim poszły dalsze. Według przekazów Matka Boża przekazała bł. Alanowi piętnaście obietnic przeznaczonych dla osób, które będą wiernie odmawiać różaniec.

Alan zostawił także nieco pism z dziedziny teologii i mistyki. Sam żył bardzo intensywnym życiem wewnętrznym. Jak wyznał, miał szczęście kontaktować się ze świętym Dominikiem (+ 1221) i od niego otrzymać rozmaite wskazówki. Zmarł w pełni sił w wieku 48 lat, 8 września 1476 roku. Nie był wprawdzie nigdy oficjalnie wyniesiony do chwały ołtarzy, ale dotąd odbiera ją w niektórych okolicach. Bibliotheca Sanctorum, wydana przez Instytut Papieski w Rzymie, również nadaje mu ten tytuł.

słow. wodzi władać, panować; sław slawa; „ten, który posiadł sławę”

Bł. Władysław Błądziński urodził się w 1908 r. w Myślatyczach (dziś Ukraina, tuż przy granicy z Polską). Jego ojciec zmarł, gdy Władek był małym chłopcem i odtąd matka musiała sama zajmować się wychowaniem trojga dzieci. W wieku 11 lat Władek został wysłany do zakładu wychowawczego i szkoły dla sierot, prowadzonej przez michalitów w Miejscu Piastowym. Uczył się tam m.in. krawiectwa. Pięć lat później wstąpił do michalitów i rozpoczął postulat, a potem nowicjat, w Pawlikowicach k. Wieliczki. Tam też pobierał nauki na poziomie gimnazjalnym. W 1929 r. złożył śluby wieczyste w młodym zgromadzeniu. W 1933 r. podjął studia teologiczno-filozoficzne w seminarium duchownym w Przemyślu. 26 czerwca 1938 r. w tym właśnie mieście przyjął święcenia kapłańskie.

Pierwszą, i jedyną jak się miało okazać, placówką, do której został posłany i w której rozpoczął pracę z sierotami i opuszczonymi chłopcami, stał się zakład wychowawczy w Pawlikowicach. Ks. Władysław prowadził tam zajęcia w gimnazjum, przygotowującym do kapłaństwa, i w szkole zawodowej. Pomagał też w pracy duszpasterskiej w miejscowej parafii i kościele pw. św. Michała Archanioła. Był m.in. nauczycielem przyrody i zajmował się hodowlą jedwabników.

Po wybuchu II wojny światowej Pawlikowice znalazły się w granicach Generalnej Gubernii. Niemcy zabronili prowadzenia nauki w zakładzie wychowawczym na poziomie wyższym niż w zakresie szkoły zawodowej. Już pod koniec 1939 r. ks. Władysław rozpoczął jednak tajne nauczanie młodzieży w zakresie gimnazjalnym i licealnym. W latach 1939-1941 brało w nim udział 60 uczniów rocznie. W zakładzie kolportowano ponadto konspiracyjną polską prasę, ukrywano broń, pomagano uciekinierom.

W kwietniu 1941 r., na skutek sygnałów o nadmiernym zainteresowaniu Niemców, przerwano tajne nauczanie. 21 kwietnia 1941 r. Niemcy przeprowadzili pierwszą rewizję. Sześciu kapłanów, w tym Władysława, aresztowano i zawieziono do krakowskiej siedziby gestapo. Nie znaleziono żadnych dowodów i tym razem kapłanów zwolniono. Jesienią 1941 r., na wniosek ks. Władysława, tajne nauczanie wznowiono, ale uczniów ograniczono do tych, którzy zamierzali poświęcić się w przyszłości kapłaństwu.

24 kwietnia 1944 r. wskutek denucjacji jednego z wychowanków, niejakiego Leopolda Włodka, Niemcy przeprowadzili w Pawlikowicach kolejne przeszukanie. Ks. Błądzińskiego w domu nie było, wracał właśnie z Wieliczki. Napotkani po drodze sąsiedzi ostrzegali go, że w zakładzie są Niemcy, sugerowali, by nie wracał, by się ukrył, przeczekał. Nie posłuchał. Choć rewizja nie przyniosła żadnych konkretnych rezultatów, ks. Władysława i trzech innych księży: Franciszka Mendykę, Piotra Zawadę i Jana Przybylskiego zatrzymano i rozpoczęto – na terenie zakładu – ich przesłuchania. Następnego dnia wszystkich przewieziono do osławionego krakowskiego więzienia na ul. Montelupich.

Tam przesłuchania przyjęły ostrzejszą formę: znęcania się i katowania. Próbowano wymusić na Władysławie zeznania w sprawie tajnego nauczania. Po trzech miesiącach podsunięto mu do podpisu dokumenty, obciążające przełożonych Zgromadzenia. Nie ugiął się, a wszystkie zarzuty wziął na siebie. Pozostali aresztowani zostali zwolnieni i powrócili do Pawlikowic.

Z więzienia na Montelupich ks. Władysława przewieziono, prawdopodobnie w lipcu 1944 r., do niemieckiego obozu koncentracyjnego Groß-Rosen. Nadano mu tam numer 58471. Obóz ten należał według niemieckiej klasyfikacji do III kategorii i był jednym z najcięższych. Więźniów przymuszano do pracy w kamieniołomach. Przez 12 godzin na dobę musieli wynosić bloki granitu ważące kilkadziesiąt kilogramów każdy. Jakiekolwiek uchybienie stawało się okazją do katowania więźnia przez załogę niemiecką, które niejednokrotnie doprowadzało do śmierci maltretowanego. Głodowe racje żywnościowe (ok. 1000 kilokalorii dziennie), brak opieki lekarskiej oraz terror oprawców powodowały olbrzymią śmiertelność.

Ks. Władysław nie przetrwał w tych warunkach zbyt długo. Prawdopodobnie 8 września 1944 r. odszedł do Pana. Gdy przewrócił się podczas pracy, jeden z Niemców dopadł do niego, skopał go i zepchnął w skalistą przepaść, skąd ks. Władysław już nie wyszedł.

Beatyfikował go papież św. Jan Paweł II w Warszawie 13 czerwca 1999 r., w gronie 108 męczenników II wojny światowej. Obecnie w byłym obozie koncentracyjnym w Groß-Rosen (Rogoźnica) znajduje się pomnik z popiersiem ks. Władysława, ufundowany w 1999 r. przez duchowieństwo diecezji legnickiej.