24 sierpień

aram. BarTholomai syn Tolmy lub syn oracza

Św. Bartłomiej, Apostoł (+I w). Pochodził z Kany Galilejskiej. Wymieniają go Ewangeliści synoptyczni. Św. Jan Ewangelista nazywa go Natanaelem. Jezus powołując go powiedział o nim: „To prawdziwy Izraelita, w którym nie ma podstępu” (J 1,47). Późniejsze komentarze utożsamiają Natanaela z Bartłomiejem. Na stronach Nowego Testamentu występuje po raz drugi nad Jeziorem Galilejskim, gdy apostołom ukazał się zmartwychwstały Chrystus (J 21,2).
Św. Bartłomiej-Natanael jest m. in. patronem Armenii, Fermo, Frankfurtu nad Menem, Maastricht; introligatorów, garbarzy rybaków, rzeźników.

W IKONOGRAFII św Bartłomiej jest przedstawiany w długiej tunice, przepasanej paskiem, czasami z anatomiczną precyzją jako muskularny mężczyzna. Bywa ukazywany ze ściągniętą z niego skórą.
Jego atrybutami są: księga, nóż, zwój.

Wśród beatyfikowanych 13 czerwca 1999 r. przez św. Jana Pawła II w Warszawie 108 męczenników II wojny światowej znalazło się m.in. pięciu młodych wychowanków poznańskiego oratorium salezjańskiego – tzw. Poznańska Piątka. Stracono ich 24 sierpnia 1942 r. w Dreźnie po dwuletnim uwięzieniu.

Czesław Jóźwiak urodził się 7 września 1919 r. w Łażynie k. Bydgoszczy. Do szkoły powszechnej i gimnazjum uczęszczał w Bydgoszczy. W 1930 r. cała rodzina przeprowadziła się do Poznania. Tam Czesław został wychowankiem oratorium przy ul. Wronieckiej. Z czasem stał się niekwestionowanym autorytetem dla innych chłopców z oratorium. Cechy przywódcze współgrały w nim z ogromną życzliwością i gotowością niesienia pomocy. Organizował zawody sportowe, występował w przedstawieniach, śpiewał w chórze, gromadził wokół siebie młodszych chłopców, by opowiadać im historie z „Trylogii” Henryka Sienkiewicza.

Gdy wybuchła wojna, wraz z piątką przyjaciół z oratorium: Edwardem Kaźmierskim, Franciszkiem Kęsym, Edwardem Klinikiem i Jarogniewem Wojciechowskim (późniejszymi błogosławionymi) oraz Henrykiem Gabryelem postanowił wstąpić do wojska. Jako jedyny otrzymał mundur i broń. W kampanii wrześniowej walczył w batalionie niedaleko Koronowa, uczestniczył także w bitwie na Bzurą (9-22 września 1939 r.).

Po rozbiciu oddziału pod Kutnem, wrócił, przebrany w cywilne ubrania, do Poznania. Tam spotkał się z przyjaciółmi z oratorium, którzy w międzyczasie uczestniczyli w demonstracjach młodzieży, domagającej się zorganizowania obrony Poznania, a gdy to się nie stało – opuścili miasto i udali się w kierunku Warszawy. Wszyscy dostali się do niewoli niemieckiej, ale udało im się uciec i spod Kutna dotarli do domów.

Edward Kaźmierski urodził się 1 października 1919 r. w Poznaniu. Z powodu trudnej sytuacji materialnej rodziny w wieku 17 lat przerwał naukę i podjął pracę jako „chłopiec na posyłki” w sklepie, a później jako pomocnik w warsztacie samochodowym, gdzie przyuczał się do zawodu ślusarsko-mechanicznego. Trafił do salezjańskiego oratorium przy ul. Wronieckiej, które stało się z czasem jego drugim domem. Udzielał się szczególnie w przedsięwzięciach artystycznych. Grał na fortepianie, na harmonii i skrzypcach, śpiewał partie solowe w chórze. Sam też komponował.

Po wybuchu wojny, mimo starań, nie został przyjęty do wojska. Wziął wówczas udział w demonstracjach młodzieży, domagającej się zorganizowania obrony Poznania. Zaangażował się w działalność konspiracyjną. Za przyczyną Czesława Jóźwiaka został zaprzysiężony w tajnej organizacji zdelegalizowanego przez Niemców Stronnictwa Narodowego – Narodowej Organizacji Bojowej.

Edward Klinik urodził się 21 lipca 1919 r. w Bochum. Bardzo spokojny, wręcz nieśmiały, dzięki przyjaźniom zawartym w oratorium w Poznaniu stał się bardziej otwarty i bezpośredni. Jako jedyny z piątki był uczniem szkoły salezjańskiej.

Został aresztowany dwa dni wcześniej niż pozostali wychowankowie oratorium – 21 września 1940 r.

Franciszek Kęsy urodził się 13 listopada 1920 r. w Berlinie. W Polsce rodzina zamieszkała rok później. Często chorował, był delikatny, wrażliwy, ale też bardzo wesoły, a jego szczególną pasją był sport. Chętnie występował w oratoryjnych przedstawieniach. W oratorium był animatorem życia religijnego. Wiara zawsze miała dla niego bardzo duże znaczenie. Codziennie służył do Mszy św. i przystępował do Komunii św., wieczorami odmawiał różaniec. Nie krył, że chce zostać salezjaninem, choroba przeszkodziła mu jednak we wstąpieniu do niższego seminarium w Lądzie.

Jarogniew Wojciechowski urodził się 5 listopada 1922 r. w Poznaniu. Jego ojciec był alkoholikiem; pozostawił rodzinę, gdy chłopak miał 11 lat. W oratorium na Wronieckiej był ministrantem, grał na fortepianie, na wyjazdach opiekował się młodszymi kolegami.

Po zajęciu Poznania Niemcy zamknęli oratorium i wprowadzili obowiązek pracy. Czesław zaczął pracować fizycznie jako pomocnik malarza w zakładzie rzemieślniczym. Prawie od razu zaangażował się w działalność konspiracyjną. Jako harcerz budował także struktury Harcerstwa Polskiego, tajnej polskiej organizacji związanej z nurtem katolicko-narodowym (później zwanej także Hufcami Polskimi). Razem z przyjaciółmi uczestniczył także w szeroko rozumianej działalności młodzieżowego chóru chłopięcego kierowanego przez Stefana Stuligrosza. Gestapo obserwowało ten chór – i 23 września 1940 r. Czesław został aresztowany. Wraz z nim gestapo aresztowało jego przyjaciół.

Początkowo zawieziono ich do siedziby gestapo. Już pierwszego dnia, oskarżając ich o założenie w oratorium nielegalnej organizacji, okrutnie ich skatowano. Czesław został następnie przewieziony do obozu koncentracyjnego Posen – Fort VII. Wychowanków oratorium przesłuchiwano w więzieniu przy ul. Młyńskiej. Tam w wyniku obrażeń odniesionych podczas torturowania, bicia, maltretowania – Czesław jako przywódca grupy był najbardziej katowany – został skierowany do więziennego szpitala.

16 listopada 1940 r. przewieziono go do więzienia we Wronkach. Pół roku później wywieziono go do więzienia sądowego w dzielnicy Berlina – Neukölln. Przebywał tam niecały miesiąc. Następnie przetransportowano go do szczególnie ciężkiego więzienia w Zwickau na Zamku Osterstein. Wszyscy więźniowie morderczo pracowali w mieście: zaprzęgano ich nawet do wozów. Przez cały okres, w czasie wielomiesięcznych przesłuchiwań młodzi chłopcy, przywódcy poznańskiej katolickiej młodzieży, zachowywali niezwykły spokój i niespotykaną pogodę ducha.

Wszyscy zostali oskarżeni o zdradę stanu. 1 sierpnia 1942 r. wydano wyrok śmierci na czterech z pięciu przyjaciół z oratorium salezjańskiego: Edwarda Kaźmierskiego, Franciszka Kęsego, Edwarda Klinika i Jarogniewa Wojciechowskiego (Henryk Gabryel jako najmłodszy z nich został zwolniony następnego dnia i przeżył wojnę). Na wykonanie wyroku skazanych przewieziono do Drezna, gdzie ponieśli męczeńską śmierć 24 sierpnia 1942 r. Pochowani zostali w zbiorowym grobie na cmentarzu katolickim przy Bremerstraße 20, niedaleko więzienia w Dreźnie.

Beatyfikował ich w gronie 108 męczenników II wojny światowej św. Jan Paweł II w Warszawie 13 czerwca 1999 r.

akkad. mariam napełnia radością; egip. merijam ukochana przez Boga; hebr. Mirjam pani. Ze względu na cześć wobec Matki Bożej używa się imienia Maryja; kobiety, które przyjęty Jej imię, używają formy: Maria.

Vincenta Rosal Vasquez urodziła się 26 października 1820 r. w Quetzaltenango (Gwatemala) w rodzinie głęboko religijnej. W piętnastym roku życia zetknęła się ze zgromadzeniem Sióstr Betlejemitek Córek Serca Jezusa, do którego wstąpiła dwa lata później. W 1838 r. przywdziała habit zakonny i przyjęła imię Maria od Wcielenia Serca Jezusa. Klasztor w mieście Gwatemala, do którego wstąpiła, należał do jurysdykcji zakonu Szpitalnego Braci Betlejemitów, założonego przez św. Piotra de Betancura. Maria zredagowała konstytucje zakonne, przeprowadziła reformę macierzystego klasztoru i rozpoczęła odnowę zgromadzenia, co ożywiło jego działalność.

W 1861 r. otworzyła nowy klasztor w rodzinnej miejscowości Quetzaltenango. Szerzyła nabożeństwo do Jezusa Eucharystycznego i modlitwę wynagradzającą za grzechy.

Gdy rząd w Gwatemali rozpoczął prześladowania katolików, w 1877 r. przeniosła się do Kostaryki, gdzie założyła dwie szkoły i doczekała się licznych powołań. W 1886 r. rozpoczęła działalność w Ekwadorze. Tam też zmarła 24 sierpnia 1886 r. po upadku z konia.

Beatyfikował ją św. Jan Paweł II 4 maja 1997 r.